Prowizja biura nieruchomości – kto i ile płaci?

Zakup lub sprzedaż nieruchomości to jedno z najważniejszych wydarzeń finansowych w życiu wielu osób. W związku z tym współpraca z profesjonalnym biurem nieruchomości może okazać się nieoceniona. Jednym z kluczowych aspektów takiej współpracy jest jednak prowizja, czyli opłata za usługi pośrednika. Kto powinien ją zapłacić i w jakiej wysokości? Odpowiadamy na te pytania w naszym artykule.

Kto płaci prowizję?

Na rynku nieruchomości istnieją dwa główne modele rozliczeń prowizji:

1. Prowizja od sprzedającego (lub wynajmującego) – Sprzedający nieruchomość podpisuje umowę z biurem nieruchomości i to on zobowiązuje się do uiszczenia prowizji w przypadku sukcesu sprzedaży. Biuro nieruchomości działa na rzecz sprzedającego, reklamuje ofertę, negocjuje z potencjalnymi kupującymi oraz przeprowadza formalności.
2. Prowizja od kupującego (lub najemcy) – Choć rzadziej stosowany, model ten polega na tym, że kupujący (lub najemca) opłaca wynagrodzenie dla pośrednika. Tego rodzaju umowy mogą być stosowane, gdy biuro nieruchomości reprezentuje interesy kupującego, pomagając mu znaleźć odpowiednią ofertę, negocjować warunki transakcji oraz przeprowadzić analizę rynku.
3. Prowizja dzielona – Coraz popularniejszym modelem jest sytuacja, w której zarówno sprzedający, jak i kupujący płacą prowizję biura nieruchomości. W takim wypadku koszty są rozdzielane między obie strony, co bywa postrzegane jako bardziej sprawiedliwe.

Ile wynosi prowizja?

Wysokość prowizji biura nieruchomości może różnić się w zależności od wielu czynników, takich jak lokalizacja, wartość nieruchomości oraz zakres oferowanych usług. Średnia stawka w Polsce waha się zazwyczaj w granicach od 2% do 5% wartości transakcji. Do tej stawki należy jednak doliczyć 23% VAT, co oznacza, że rzeczywista kwota prowizji może być wyższa.

Czynniki wpływające na wysokość prowizji:

• Lokalizacja – W większych miastach, gdzie rynek nieruchomości jest bardziej dynamiczny, prowizje mogą być wyższe, natomiast w mniejszych miejscowościach stawki są nieco niższe.
• Rodzaj nieruchomości – Sprzedaż mieszkań czy domów może generować różne stawki prowizji, w zależności od złożoności transakcji. Nieruchomości komercyjne, takie jak lokale użytkowe czy biura, mogą wiązać się z wyższymi kosztami obsługi.
• Zakres usług – Biura nieruchomości mogą oferować różne poziomy usług, od podstawowej pomocy przy sprzedaży do pełnej obsługi transakcji, włącznie z doradztwem prawnym, finansowym oraz marketingiem nieruchomości. Im bardziej kompleksowe usługi, tym wyższa może być prowizja.
• Negocjacje – W niektórych przypadkach wysokość prowizji może być przedmiotem negocjacji między klientem a biurem nieruchomości. Warto jednak pamiętać, że niższa prowizja może oznaczać ograniczenie zakresu świadczonych usług.

Prowizja w przypadku najmu

W przypadku najmu nieruchomości, model prowizji różni się od tego stosowanego przy sprzedaży. Najczęściej prowizja wynosi równowartość jednomiesięcznego czynszu netto, do którego również doliczany jest 23% VAT. Jest to standardowe wynagrodzenie dla biura nieruchomości za pośrednictwo w wynajmie.

Prowizja w przypadku najmu

W przypadku najmu nieruchomości, model prowizji różni się od tego stosowanego przy sprzedaży. Najczęściej prowizja wynosi równowartość jednomiesięcznego czynszu netto, do którego również doliczany jest 23% VAT. Jest to standardowe wynagrodzenie dla biura nieruchomości za pośrednictwo w wynajmie.

Prowizja zależy od wartości nieruchomości

Wysokość prowizji jest zależna od wartości nieruchomości. Typowe stawki wynoszą 2-3% netto od każdej strony transakcji, do których dolicza się 23% VAT. W niektórych przypadkach, biuro może pobierać prowizję tylko od jednej strony, co może zwiększyć jej wysokość do 5-6%.

Reprezentowanie obu stron

Często biura nieruchomości działają na rzecz zarówno kupującego, jak i sprzedającego, co wymaga równoważenia interesów obu stron i może wpływać na ostateczne warunki transakcji oraz wysokość prowizji.

Oferty bez prowizji dla kupującego

Często można spotkać oferty „bez prowizji dla kupującego”. Warto jednak zwrócić uwagę, że w takich przypadkach koszty są zazwyczaj ukryte w wyższej cenie sprzedaży nieruchomości, a prowizję faktycznie pokrywa sprzedający.

Jak uniknąć nieporozumień?

Podpisując umowę z biurem nieruchomości, warto dokładnie przeczytać każdy punkt i upewnić się, że wszystkie warunki współpracy są jasno określone. W umowie powinny znaleźć się informacje na temat:

• Wysokości prowizji – Procent od wartości transakcji lub kwota ryczałtowa.
• Moment zapłaty – Zazwyczaj prowizja jest płatna po finalizacji transakcji, ale w niektórych przypadkach stosuje się model, gdzie 50% prowizji jest płatne w momencie podpisania umowy przedwstępnej, a pozostałe 50% po zakończeniu transakcji.
• Zakres świadczonych usług – Czy biuro będzie oferować jedynie wsparcie przy sprzedaży, czy może kompleksową obsługę, w tym pomoc prawną, marketing, negocjacje itp.

Czy warto współpracować z biurem nieruchomości?

Choć prowizja biura nieruchomości może wydawać się znacznym kosztem, warto rozważyć korzyści, jakie płyną ze współpracy z profesjonalistami. Dobrze zorganizowany pośrednik nie tylko pomoże przyspieszyć transakcję, ale także może wynegocjować korzystniejsze warunki oraz zapewnić wsparcie w zakresie formalności i bezpieczeństwa prawnego.

W przypadku sprzedaży nieruchomości, doświadczenie i wiedza pośrednika mogą przynieść znacznie wyższą cenę niż w przypadku samodzielnego działania. Z kolei kupujący mogą skorzystać na dostępie do lepszych ofert, skróconym czasie poszukiwań oraz pomocy w załatwieniu formalności związanych z kredytem czy umową.

Podsumowanie

Prowizja biura nieruchomości jest nieodłącznym elementem współpracy z pośrednikiem. Kluczowe jest jednak, aby zrozumieć, kto i ile powinien zapłacić, jakie usługi obejmuje prowizja oraz jakie korzyści niesie współpraca z profesjonalnym biurem nieruchomości. Ostateczny wybór modelu płatności zależy od indywidualnych preferencji, lokalnych zwyczajów rynkowych oraz negocjacji z pośrednikiem.